Thương mại điện tử là gì? Từ A-Z về ngành TMĐT và các sàn TMĐT hàng đầu

I. Thương mại điện tử là gì?

Thương mại điện tử (TMĐT), hay còn được biết đến với tên gọi E-commerce, là một cuộc cách mạng trong cách chúng ta mua bán hàng hóa và dịch vụ. Thay vì phải đến cửa hàng, chợ truyền thống, ngày nay, chỉ cần một chiếc máy tính hoặc điện thoại có kết nối Internet, bạn đã có thể tiếp cận cả một thế giới sản phẩm và dịch vụ chỉ trong vài cú nhấp chuột.

Định nghĩa

Theo Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), “Thương mại điện tử bao gồm việc sản xuất, quảng cáo, bán hàng và phân phối sản phẩm được mua bán và thanh toán trên mạng Internet, nhưng được giao nhận một cách hữu hình, cả các sản phẩm giao nhận cũng như những thông tin số hoá thông qua mạng Internet”.  

Nói một cách đơn giản, TMĐT là việc mua bán, trao đổi hàng hóa, dịch vụ và thông tin thông qua các hệ thống điện tử như Internet và các mạng máy tính. Nó bao gồm một loạt các hoạt động từ tiếp thị, bán hàng, thanh toán đến vận chuyển và chăm sóc khách hàng, tất cả đều được thực hiện trực tuyến.

Phân biệt với thương mại truyền thống

Đặc điểm nổi bật

• Tính tiện lợi: Mua sắm mọi lúc mọi nơi, chỉ cần thiết bị có kết nối Internet.
• Khả năng tiếp cận toàn cầu: Tiếp cận khách hàng trên khắp thế giới.
• Chi phí thấp: Tiết kiệm chi phí thuê mặt bằng, nhân viên, quản lý…
• Đa dạng sản phẩm: Cung cấp một lượng lớn sản phẩm và dịch vụ, đáp ứng mọi nhu cầu.
• Dễ dàng so sánh: So sánh giá cả, chất lượng sản phẩm dễ dàng.

II. Các loại hình thương mại điện tử phổ biến

Thương mại điện tử rất đa dạng, có nhiều loại hình khác nhau, nhưng phổ biến nhất là 4 loại sau:

• B2C (Business-to-Consumer): Đây là mô hình doanh nghiệp bán hàng hóa và dịch vụ trực tiếp cho người tiêu dùng cuối cùng. Ví dụ: các trang bán lẻ trực tuyến như Shopee, Tiki, Lazada…
• B2B (Business-to-Business): Đây là mô hình doanh nghiệp bán hàng hóa và dịch vụ cho các doanh nghiệp khác. Ví dụ: các trang thương mại điện tử dành cho doanh nghiệp như Alibaba, Global Sources…
• C2C (Consumer-to-Consumer): Đây là mô hình người tiêu dùng bán hàng hóa và dịch vụ cho người tiêu dùng khác. Ví dụ: các trang rao vặt, chợ trực tuyến như Chợ Tốt, eBay…
• C2B (Consumer-to-Business): Đây là mô hình người tiêu dùng cung cấp sản phẩm/dịch vụ cho doanh nghiệp. Ví dụ: các trang web tuyển freelancer như Upwork, Freelancer…

III. Ngành thương mại điện tử: Tiềm năng và thách thức

Tiềm năng

• Tăng trưởng nhanh chóng: TMĐT đang phát triển với tốc độ chóng mặt, dự kiến sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ trong tương lai.
• Cơ hội lớn cho doanh nghiệp và cá nhân: TMĐT mang lại cơ hội lớn cho các doanh nghiệp mở rộng thị trường, tăng doanh thu, cũng như cho các cá nhân khởi nghiệp kinh doanh trực tuyến.
• Tạo ra nhiều việc làm: Sự phát triển của TMĐT tạo ra nhiều việc làm trong các lĩnh vực như bán hàng trực tuyến, marketing trực tuyến, vận chuyển, logistics…

Thách thức

• Cạnh tranh khốc liệt: Thị trường TMĐT ngày càng cạnh tranh, đòi hỏi các doanh nghiệp phải có chiến lược khác biệt, sáng tạo.
• Vấn đề bảo mật và an toàn: Vấn đề bảo mật thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng, an toàn giao dịch là một thách thức lớn.
• Khó khăn trong việc quản lý vận hành: Quản lý kho hàng, vận chuyển, giao nhận, chăm sóc khách hàng là những khó khăn mà các doanh nghiệp TMĐT phải đối mặt.

IV. Các sàn thương mại điện tử hàng đầu

Hiện nay có rất nhiều sàn thương mại điện tử, cả trong nước và quốc tế. Một số sàn TMĐT hàng đầu bao gồm:

• Trong nước:*
  • Shopee
  • Lazada
  • Tiki
  • Sendo
• Quốc tế:*
  • Amazon
  • eBay
  • Alibaba

V. Xu hướng phát triển của thương mại điện tử

Thương mại điện tử đang không ngừng phát triển và thay đổi. Một số xu hướng nổi bật hiện nay bao gồm:

• Mobile commerce (m-commerce): Thương mại điện tử trên thiết bị di động ngày càng phổ biến.
• Social commerce (s-commerce): Bán hàng trên mạng xã hội như Facebook, Instagram đang trở thành xu hướng.
• AI và chatbot: Ứng dụng trí tuệ nhân tạo và chatbot để cải thiện trải nghiệm khách hàng, tự động hóa quy trình.
• Cá nhân hóa trải nghiệm: Tạo trải nghiệm mua sắm riêng biệt cho từng khách hàng dựa trên dữ liệu và hành vi của họ.

VI. Lời khuyên cho người mới bắt đầu

Nếu bạn muốn tham gia vào lĩnh vực thương mại điện tử, đây là một số lời khuyên hữu ích:

• Nghiên cứu thị trường và đối thủ: Tìm hiểu kỹ về thị trường, đối thủ cạnh tranh để có chiến lược phù hợp.
• Xây dựng website chuyên nghiệp: Website là bộ mặt của doanh nghiệp trực tuyến, cần được thiết kế chuyên nghiệp, thân thiện với người dùng.
• Đầu tư vào marketing và quảng cáo: Marketing và quảng cáo giúp bạn tiếp cận khách hàng tiềm năng.
• Chăm sóc khách hàng tận tình: Khách hàng là yếu tố quan trọng nhất, cần được chăm sóc tận tình để tạo sự trung thành.

VII. Quan trọng

• Nghiên cứu kỹ đối thủ: Xem họ đang làm gì để có chiến lược phù hợp.
• Kiên trì và nỗ lực: Thương mại điện tử là một lĩnh vực cạnh tranh, cần sự kiên trì và nỗ lực để thành công.
• Cập nhật kiến thức thường xuyên: Thương mại điện tử luôn thay đổi, cần liên tục cập nhật kiến thức mới nhất.